ΑΝΟΙΑ / ALZHEIMER ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Τι είναι η άνοια;
Ως άνοια ορίζεται μια ετερογενής
ομάδα εγκεφαλικών παθήσεων που προκαλούν διαταραχή της μνήμης, της επικοινωνίας
και της σκέψης. Η συχνότερη μορφή άνοιας είναι η άνοια τύπου Alzheimer. Άλλες συχνές μορφές άνοιας
κατά σειρά συχνότητας είναι η μικτού τύπου άνοια, η αγγειακή άνοια, η άνοια της
νόσου Parkinson, η
μετωποκροταφική άνοια, η άνοια με σωμάτια Lewy, χωρίς όμως να περιορίζονται σε αυτές. Παλαιότερα η άνοια
σχετίζονταν με την γήρανση και θεωρούνταν φυσιολογικό μέρος της γήρανσης. Η
παλαιότεροι συχνά αναφέρονταν σε αυτή ως «γεράματα». Σήμερα γνωρίζουμε ότι οι
άνοια δεν είναι αναμενόμενη και προκαλείται από συνεχή καταστροφή εγκεφαλικών
κυττάρων από παθολογικά αίτια.
Ποια είναι τα συμπτώματα της άνοιας;
Τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο της άνοιας, το
τμήμα του εγκεφάλου που επηρεάζεται και το στάδιο της νόσου. Τα συχνότερα
συμπτώματα είναι:
·
Η απώλεια μνήμης και τα προβλήματα εκτέλεσης
καθημερινών και οικείων δραστηριοτήτων.
·
Τα προβλήματα λόγου, όπως κατά την ανεύρεση και
κατανόηση των λέξεων.
·
Τα προβλήματα στην συγκέντρωση, στην κρίση και
τον σχεδιασμό καθημερινών δραστηριοτήτων.
·
Οι μεταβολές της προσωπικότητας και της
συμπεριφοράς.
·
Η αδυναμία αναγνώρισης των συμπτωμάτων από τον
ασθενή.
Πως γίνεται η διάγνωση της άνοιας;
Μέχρι σήμερα δεν έχει ανευρεθεί
μια συγκεκριμένη εξέταση για την ασφαλή διάγνωση της άνοιας. Η διάγνωση της
βασίζεται σε πολλούς παράγοντες καθώς και στην παρακολούθηση του ασθενή σε
βάθος χρόνου. Οι παράγοντες αυτοί περιλαμβάνουν το ιατρικό ιστορικό, τα
συμπτώματα του ασθενούς, η απόδοση του σε εξειδικευμένα ψυχομετρικά τεστ
(δοκιμασίες μνήμης, λόγου και άλλων δραστηριοτήτων), εξετάσεις αίματος για να
αποκλειστούν άλλοι παθολογικοί παράγοντες. Τέλος απαιτείται η απεικόνιση του
εγκεφάλου με αξονική ή καλύτερα μαγνητική τομογραφία.
Ποια είναι τα στάδια της άνοιας;
Η άνοια είναι μια χρόνια
εξελισσόμενη νόσος. Αυτό σημαίνει ότι επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Τα συμπτώματα διαφέρουν από ασθενή σε ασθενή λόγω πολλών παραγόντων, αλλά η
επιστημονική κοινότητα χωρίζει τη νόσο σε τρία βασικά στάδια που μπορούν να
διαρκέσουν από μήνες έως χρόνια.
1. Το αρχικό στάδιο, ο ασθενής μπορεί να
ξεχνά, να βρίσκεται συχνά σε σύγχυση ή να έχει μεταβολές της συμπεριφοράς.
Μπορεί ωστόσο να ανταπεξέλθει στις περισσότερες καθημερινές δραστηριότητες
χωρίς βοήθεια.
2. Το μεσαίο στάδιο, ο ασθενής χρειάζεται
όλο και περισσότερη βοήθεια στις καθημερινές δραστηριότητες. Μπορεί να
εμφανίζει προβλήματα στην αναγνώριση φίλων ή και μελών της οικογένειας ή και να
χάνεται σε γνωστά μέρη. Επίσης μπορεί να γίνεται εύκολα ανήσυχος ή και
επιθετικός.
3. Το τελικό στάδιο, ο ασθενής χρειάζεται
βοήθεια σε όλους τους τομείς της καθημερινής του ζωής και εμφανίζει σοβαρά
προβλήματα ακόμα και στις βασικές φυσικές λειτουργίες όπως η σίτιση, η ούρηση
κτλ.
Υπάρχει θεραπεία για την άνοια;
Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει θεραπεία
για την άνοια. Υπάρχουν όμως θεραπευτικές παρεμβάσεις που μπορούν να βοηθήσουν.
Σε αυτές περιλαμβάνονται δραστηριότητες στα πλαίσια της φυσιοθεραπείας,
λογοθεραπείας και της εργοθεραπείας που βοηθούν στην διατήρηση της ενεργητικότητας
του ατόμου. Ενώ επίσης περιλαμβάνονται και φάρμακα που επιβραδύνουν την εξέλιξη
των συμπτωμάτων για κάποιες μορφές άνοιας,
Τι ρόλο έχουν τα φάρμακα στην άνοια;
Τα φάρμακα έχουν σημαντικό ρόλο
στην πορεία της νόσου. Μερικά είδη φαρμάκων χορηγούνται για να επιβραδύνουν την
έκπτωση της μνήμες σε συγκεκριμένου τύπου άνοιες, ενώ άλλα βελτιώνουν τα
προβλήματα της διάθεσης, της συμπεριφοράς και του ύπνου.
Έχει νόημα ο τακτικός ιατρικός έλεγχος;
Ο τακτικός επανέλεγχος βοηθά στην
παρακολούθηση των συμπτωμάτων από τον θεράποντα ιατρό και στην ρύθμιση της
κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής. Επίσης δίνει την ευκαιρία στους συνοδούς να
κάνουν ερωτήσεις που προκύπτουν κατά την πορεία της νόσου.
Σε περίπτωση που ο ασθενής εμφανίζει συμπτώματα άνοιας o Ιατρός Ειδικός Νευρολόγος Δρ Αρτέμης Δημητριος στο Νευρολογικό Ιατρείο στη Θεσσαλονίκη παρέχει την δυνατότητα πραγματοποίησης των προαναφερόμενων
απαιτούμενων εξετάσεων για την διερεύνηση του τύπου της άνοιας και την έναρξη
της κατάλληλης αγωγής, από έμπειρο ειδικό νευρολόγο και κλινικούς ψυχολόγους.